Wymuszenie ekonomiczne to sytuacja, w której państwo trzecie, stosując wobec całej Unii lub jej państwa członkowskiego środki wpływające na handel lub inwestycje lub grożąc ich zastosowaniem, próbuje wywierać nacisk i zmusić do dokonania określonego wyboru.
Nowe przepisy, znane jako instrument chroniący przed wymuszaniem, mają odstraszać państwa trzecie od działań wymierzonych w UE lub jej państwa członkowskie. Celem jest wykorzystanie tych przepisów do deeskalacji i skłonienia państw trzecich w drodze dialogu do zaprzestania stosowania środków wymuszenia w handlu i inwestycjach.
Jeżeli okaże się to niemożliwe – i w ostateczności – UE będzie mogła przyjąć środki zaradcze, takie jak nałożenie ograniczeń w handlu, na przykład w postaci zwiększonych ceł, pozwoleń na przywóz lub wywóz, ograniczeń w handlu usługami lub ograniczeń dostępu do bezpośrednich inwestycji zagranicznych lub zamówień publicznych.
“Nowe przepisy sprawią, że UE stanie się silniejszym i bardziej suwerennym podmiotem handlowym, lepiej przygotowanym do odstraszania państw trzecich od stosowania środków wymuszenia w handlu przeciwko wobec UE i jej państwom członkowskim, a w razie potrzeby do przeciwdziałania takim środkom” – powiedział Hector Gomez Hernandez, p.o. hiszpańskiego ministra przemysłu, handlu i turystyki
Rada UE będzie miała ważną rolę do odegrania w procesie decyzyjnym; to ona będzie stwierdzać wystąpienie wymuszenia ekonomicznego.
Komisja Europejska otrzyma uprawnienia wykonawcze w zakresie podejmowania decyzji w sprawie unijnych środków reagowania, ale udział w podejmowaniu tych decyzji będą miały zapewniony również państwa członkowskie.
Instrument chroniący przed wymuszaniem i wszelkie działania podjęte w jego ramach są zgodne z zobowiązaniami międzynarodowymi UE i w pełni zakorzenione w prawie międzynarodowym.
Oczekuje się, że rozporządzenie zostanie podpisane 22 listopada i wejdzie w życie 20 dni po jego publikacji w Dzienniku Urzędowym UE.
