AFIR: Polska nie zdąży z przygotowaniami

AFIR (Regulation for the Deployment of Alternative Fuels Infrastructure) zastępuje dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE z 22 października 2014 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych. Nowe przepisy zaczną obowiązywać sześć miesięcy od upływu 20. dnia po opublikowaniu aktu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, czyli 13 kwietnia 2024 r. W odróżnieniu do dyrektywy AFIR będzie obowiązywał bezpośrednio w każdym państwie członkowskim, również w Polsce, bez potrzeby implementacji.

— Konieczność podnoszenia łącznej mocy stacji ładowania na każdy zarejestrowany samochód z napędem elektrycznym [1,3 kW w przypadku aut elektrycznych i 0,8 kW w przypadku hybryd plug-in — red.] do 2025 r., obowiązek rozmieszczenia maksymalnie co 60 km wzdłuż sieci bazowej TEN-T stref ładowania [każda o łącznej mocy co najmniej 400 kW, a do 2027 r. co najmniej 600 kW — red.] na każdym kierunku podróży czy konieczność wyposażania ładowarek w możliwość płatności ad hoc to tylko niektóre z bardzo ambitnych wymogów przewidzianych przez AFIR. Poza tym rozporządzenie wyznacza cele w obszarze infrastruktury dla elektrycznych pojazdów ciężkich. Do końca 2027 r., a więc już za cztery lata, wzdłuż połowy sieci bazowej TEN-T będą musiały funkcjonować przeznaczone dla elektrycznych ciężarówek strefy ładowania o mocy co najmniej 2800 kW. Dla przypomnienia — w Polsce nie funkcjonuje ani jedna stacja przeznaczona dla zeroemisyjnych ciężarówek — mówi Maciej Mazur, dyrektor zarządzający Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych (PSPA).

Podkreśla, że obecne tempo rozwoju rynku infrastruktury ładowania w Polsce nie pozwoli na wypełnienie celów rozporządzenia. Przyrost sieci ogólnodostępnych ładowarek (o 197 proc. w latach 2019-23) jest ponad 4-krotnie mniejszy niż wzrost liczby samochodów z napędem elektrycznym (o 882 proc. w latach 2019-23). Mimo starań operatorów tempo rozbudowy stacji jest wciąż opóźnione przez liczne bariery systemowe, m.in. bardzo długi czas budowy przyłączy, niekorzystne warunki przyłączeniowe, przenoszenie na operatorów kosztów budowy stacji transformatorowych i budowy długich przyłączy energetycznych do sieci średniego napięcia czy też brak przygotowania infrastruktury energetycznej przy autostradach i drogach szybkiego ruchu pod kątem odpowiedniej mocy.

— Ambitne wymogi wyznaczone przez AFIR sprawiają, że rynek infrastruktury musi zdecydowanie przyspieszyć. Czołowi operatorzy w Polsce są gotowi zrealizować inwestycje, ale aby tak się stało, muszą funkcjonować w otoczeniu regulacyjnym zdecydowanie bardziej przyjaznym — twierdzi Aleksander Rajch, dyrektor ds. relacji zewnętrznych PSPA.