Na prawie milion złotych opiewa łączna kwota kar nałożonych w tych dniach na trzy spółki w wyniku kontroli prowadzonych na podstawie tzw. ustawy antyzatorowej w wersji sprzed jej nowelizacji, czyli przed 8 grudnia 2022 r. Według informacji Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), o jego najnowszych decyzjach w sprawie nadmiernych opóźnień w płaceniu należności kontrahentom zarzuty postawiono także sześciu innym firmom. Im jednak sankcji nie wymierzono.
Sankcje i zwolnienia
Zgodnie z przepisami UOKiK interweniuje wtedy, gdy w ciągu trzech badanych miesięcy nieterminowe płatności przekraczają 5 mln zł. I tak było we wszystkich dziewięciu firmach, których dotyczą ostatnie decyzje tego organu. Ukarana finansowo (na ponad 476 tys. zł) Agata od czerwca do sierpnia 2020 r. spóźniła się z zapłatą za ponad 15 tys. faktur wobec 797 kontrahentów. Spółka Bricoman Polska, z mniejszą nałożoną sankcją (ponad 280 tys. zł), od czerwca do sierpnia 2020 r. uregulowała po terminie prawie 14 tys. świadczeń pieniężnych dla 614 partnerów. Trzecią z kar (ponad 200 tys. zł) wymierzono firmie Silvan Transport & Logistics. Podmiot ten od lutego do kwietnia 2020 r. nie wywiązał się w terminie z zobowiązań finansowych na rzecz ponad 3 tys. przedsiębiorców.
Wobec pozostałych skontrolowanych podmiotów prezes UOKiK odstąpił od wymierzenia sankcji. Zgodnie z przepisami przedsiębiorca naruszający ustawę nie zostanie ukarany, jeśli w badanym okresie sam był ofiarą zatorów płatniczych. W trakcie postępowań prowadzonych w sześciu firmach uwolnionych od kar ustalono, że suma należnych im świadczeń otrzymanych po terminie była wyższa niż spowodowany przez te spółki zator płatniczy.
Pierwsze decyzje w postępowaniach dotyczących zatorów płatniczych Tomasz Chróstny, prezes UOKiK, wydał w lutym 2021 r., czyli z początkiem drugiego roku obowiązywania ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Wymierzył wówczas dwóm spółkom kary pieniężne, a wobec dwóch innych od tego odstąpił. W sumie do tej pory sankcje finansowe otrzymało ponad 20 firm.
Nowe kompetencje
Prezes UOKiK zapowiada kolejne działania w celu walki z zatorami płatniczymi i deklaruje, że skorzysta z kompetencji przyznanych mu znowelizowaną ustawą. Pozwala ona szefowi organu podejmować tzw. działania miękkie, czyli wzywać przedsiębiorców do zmiany praktyk płatniczych bez wszczynania postępowania administracyjnego. Po otrzymaniu takiego wezwania firma może udzielić wyjaśnień dotyczących zdiagnozowanego ryzyka występowania zatorów płatniczych. Jeśli niezwłocznie dostosuje się do zaleceń, może uniknąć sankcji.
– Znowelizowane przepisy pozwolą usprawnić prowadzenie kolejnych postępowań oraz – poprzez nowy mechanizm sankcyjny – zwiększyć presję na terminowe i uczciwe rozliczanie się dużych przedsiębiorców z ich kontrahentami – mówi Tomasz Chróstny.
Zgodnie z ustawą prezes UOKiK może odroczyć zapłatę kary pieniężnej lub rozłożyć ją na raty ze względu na istotny interes firmy. Natomiast w przypadku, gdy w ciągu dwóch lat od uprawomocnienia się pierwszej decyzji organ stwierdzi u danego przedsiębiorcy kolejne opóźnienie w regulowaniu należności, sankcja zostanie zwiększona o połowę.
