W nowej perspektywie finansowej Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) będzie rozdzielać pieniądze unijne dla przedsiębiorców z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS). W tym roku ogłosi sześć naborów dotacyjnych.
– FERS to kompleksowy i różnorodny tematycznie program, który będzie odpowiadał na kluczowe wyzwania dotyczące m.in. rynku pracy, edukacji i ochrony zdrowia. Mamy na ten cel około 5 mld EUR – mówi Małgorzata Jarosińska-Jedynak, wiceminister funduszy i polityki regionalnej.
Ze wspomnianej puli aż 1,4 mld zł popłynie do MŚP. Warto podkreślić, że do tej pory beneficjenci programu Wiedza Edukacja Rozwój, czyli poprzednika FERS, otrzymali łącznie 90 mln EUR.
Dotacje na wiedzę i nowe umiejętności:
Z programu FERS popłynie do mikro, małych i średnich firm 1,4 mld zł. Znaczna część grantów będzie przeznaczona na podnoszenie kompetencji pracowników w kluczowych sektorach gospodarki.
Adobe Stock
– Pierwsze konkursy finansowane z FERS ogłosimy już w drugim kwartale – zapowiada Dariusz Budrowski, prezes PARP.
Zaznacza, że dofinansowanie pomoże m.in. w podniesieniu kompetencji pracowników. Granty pokryją koszty usług szkoleniowych i doradczych, kluczowych z punktu widzenia poszczególnych sektorów gospodarki. Ponadto dotacje wesprą przedsiębiorców w dostosowaniu ich firm do dynamicznych zmian na rynku pracy. Na dofinansowanie będą mogły liczyć również MŚP, które doświadczają okresowych trudności.
Małgorzata Lelińska, dyrektor departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej w Konfederacji Lewiatan, zwraca uwagę na spory budżet FERS przeznaczony dla przedsiębiorców i ich pracowników.
– Wśród priorytetów wsparcia są m.in. rozwój kompetencji szefów firm i ich podwładnych, które dotyczą gospodarki nisko i zeroemisyjnej, a także o obiegu zamkniętym. Istotne jest również dofinansowanie projektów związanych z zarządzeniem zespołów w firmach, które podlegają dynamicznym procesom automatyzacji i robotyzacji. Cieszy też możliwość realizacji przedsięwzięć z pomocą grantów, których celem jest poprawa dostępności wybranych produktów i usług dla wszystkich użytkowników – zaznacza Małgorzata Lelińska.
Unijna dyrektywa
Warto podkreślić, że w połowie 2025 r. zaczną obowiązywać rozwiązania przewidziane w Europejskim Akcie o Dostępności (ang. European Accessibility Act – EAA). Do tego czasu przedstawiciele biznesu muszą właściwie przygotować się do spełnienia wymogów, które nałoży na nich dyrektywa. Jej przepisy wspierają usuwanie obecnych przeszkód w dostępie do najpowszechniejszych produktów i usług. Obowiązki stosowania tzw. wymogów dostępności będą dotyczyły przedsiębiorstw, które oferują produkty lub usługi wymienione w EAA. Wśród nich są m.in. sprzęt komputerowy, smartfony, bankomaty i terminale płatnicze. W grę wchodzą też usługi handlu elektronicznego i bankowości detalicznej.
– Wyzwań dotyczących stosowania przepisów dyrektywy będzie coraz więcej. Warto, aby szefowie firm i ich pracownicy odpowiednio przygotowali się do zastosowania wymogów prawa i poszukali możliwości biznesowych, które z niego wynikają – zachęca Małgorzata Lelińska.
Sektorowe Rady ds. Kompetencji
Najwięcej pieniędzy z budżetu FERS trafi do przedsiębiorców korzystających ze szkoleń i usług doradczych. Ich tematyka wynika z rekomendacji wydanych przez Sektorowe Rady ds. Kompetencji, które działają w różnych branżach. Te rady tworzą przedsiębiorcy, przedstawiciele nauki i instytucji. Ich głównym zadaniem jest wskazywanie luk kompetencyjnych w poszczególnych sektorach.
– Koniecznie trzeba opracować standard działania operatorów odpowiadających za dystrybucję pieniędzy unijnych na szkolenia i usługi doradcze. Należy też zwiększyć liczbę wspomnianych rad. Nie może być tak, że sektory, które mają bardzo duży udział w gospodarce, ale też ogromne potrzeby rozwojowe, nie mają dostępu do ich finansowania. Przykładem takiej branży w starej perspektywie finansowej była energetyka – zaznacza Małgorzata Lelińska.
Jej zdaniem w ofercie FERS brakuje również możliwości dofinansowania rozwoju kompetencji cyfrowych wśród pracowników.
– Chodzi zarówno o podnoszenie umiejętności wynikających chociażby z potrzeby upowszechnienia pracy zdalnej, jak również wysokospecjalistycznych, poszukiwanych przez przedsiębiorców z sektora IT. Przedstawiciele biznesu z tej branży ponoszą koszty przygotowania do pracy nowych kadr. Ich konkurencyjność na polskim, europejskim czy światowym rynku pracy ciągle rośnie. Pandemia sprawiła, że wzrosło zapotrzebowanie na takich specjalistów. Zmieniła się też dostępność rynków pracy. Obecnie najlepsi programiści mogą pracować dla firm działających na drugim końcu świata. Brak możliwości dofinansowania rozwoju wspomnianych umiejętności zmniejsza szansę na wypełnienie luki kompetencyjnej w branży IT. Ponadto obniża konkurencyjność całego sektora i winduje pensje w tej branży. Działające w Polsce firmy IT niejednokrotnie przegrywają walkę o kontrakty – ubolewa Małgorzata Lelińska.
Sara Dusza, starszy konsultant w Civitta Polska, zwraca uwagę, że FERS przewiduje wsparcie zarówno w formie dotacji, jak i instrumentów zwrotnych.
– Przedsiębiorcy będą mogli liczyć m.in. na dofinansowanie szkoleń. Granty pomogą im również dostosować produkty i usługi do osób z niepełnosprawnościami, natomiast firmy – do zmian gospodarczych i społecznych. Dofinansowanie popłynie też do przedsiębiorców i ich pracowników, którzy chcą podnosić kompetencje dotyczące gospodarki nisko i zeroemisyjnej – wylicza Sara Dusza.
W tym roku PARP uruchomi konkurs dotacyjny pod nazwą Akademia Menadżera HR. Jego celem jest przygotowanie pracodawców do wyzwań, z którymi muszą się mierzyć. Wśród nich są m.in. zagadnienia związane ze starzeniem się społeczeństwa, cyfryzacją, pracą zdalną i automatyzacją firm. Na wsparcie będą mogły liczyć też firmy zatrudniające osoby z niepełnosprawnościami. Przedstawiciele PARP wybiorą operatorów, którzy pomogą przedsiębiorcom poszerzyć kompetencje. Ze wsparcia skorzystają zespoły HR i menedżerowie zatrudnieni w MŚP. W puli jest 111 mln zł.
Zielone kompetencje
Również w tym roku przedsiębiorcy będą mogli wystartować w konkursie z grantami pod nazwą Zielone kompetencje. Jego budżet to 89 mln zł. Dotacje sfinansują usługi szkoleniowo-doradcze dla przedsiębiorców, których firmy znajdują się na tzw. wstępnym etapie dojrzałości ekologicznej. Beneficjenci dowiedzą się, jakie korzyści biznesowe wynikają ze stosowania rozwiązań dotyczących zielonej ekonomii i gospodarki nisko i zeroemisyjnej.
FERS wesprze też Sektorowe Rady ds. Kompetencji. Na ten cel pójdzie 105 mln zł. Przedsiębiorcy będą mieli wpływ na to, czego i jak uczą polskie szkoły, uczelnie i instytucje szkoleniowe. Specjaliści branżowi z pomocą dotacji zidentyfikują bieżące potrzeby kwalifikacyjno-zawodowe w poszczególnych sektorach.
Nie zabraknie również dotacji na rozwój oferty szkoleniowej dostępnej w Bazie Usług Rozwojowych (BUR), portalu prowadzony przez PARP. Agencja przeznaczy na ten cel 35 mln zł. Baza umożliwia firmom doradczym bezpłatne zaprezentowanie oferty, a przedstawicielom biznesu zamówienie szkoleń z dofinansowaniem unijnym. Wsparcie, jakie może otrzymać każde przedsiębiorstwo, wyniesie do 80 proc. wartości szkolenia. Pozostałe 20 proc. musi pokryć firma uczestnicząca w projekcie.
Na ten rok przewidziany jest też konkurs pod nazwą Dostępność szansą na rozwój. Jego budżet wynosi 80 mln zł. Granty pomogą firmom inwestować w tzw. technologie asystujące i kompensacyjne, które ułatwiają życie osobom z niepełnosprawnościami.
Tegoroczna oferta FERS przewiduje też nabór dotacyjny pod nazwą Dostosowanie przedsiębiorstw do zmian/radzenie sobie w trudnościach. W puli jest 66 mln zł. Granty pomogą beneficjentom zdiagnozować kondycję firm i przeprowadzić analizę bieżących potrzeb kompetencyjnych.
